నేటి రోజులలో వివాహం అవటం ఆలస్యం కొత్త జంటలు హనీ మూన్ ప్లాన్ చేయటం వారి వారి అనుకూలం మేరకు ఒకటి లేదా రెండు వారాలు ఆనందిన్చేసి రావటం అలవాటైంది. ఈ కొత్త జంటల హనీ మూన్ కు అనేక ప్రదేశాలు ఉన్నాయి. అయితే, ఎన్ని సార్లు చూసినా మరో సారి చూడాలనిపించే ప్రదేశం మనాలి. ప్రత్యేకించి మహిళలు ఈ ప్రదేశ అందాలకు ముగ్ధులై మరపు రాని పర్యాటక అనుభవాలను మూటకట్టుకొని రెట్టింపు ఉత్సాహంతో తమ వివాహ జీవితాలు మొదలు పెడతారనటం లో ఎటువంటి సందేహంలేదు. అక్కడి మంచు పర్వతాలను చూస్తే ఎవ్వరైనా చిన్న పిల్లలు అవ్వాల్సిందే ..! ఆ ప్రదేశంలో చిన్నా – పెద్దా అనే తేడా లేకుండా పోటీపడి మంచు ముక్కలతో ఆడుకుంటుంటారు. హిమాలయాలలో ఉన్న అన్ని ప్రాంతాల్లోకెల్లా కులు మనాలి స్థలాలు ఎంతో ప్రాముఖ్యత సంతరించుకున్నాయి. అయితే కులు లోయలోని మనాలికి ఆ పేరు ఎలా వచ్చిందో తెలుసా! దీని వెనుక మత్స్యావతారం నాటి విశేషం ఉంది. ఆ కథ ఏమిటో తెలుసుకుందాం.
విష్ణుమూర్తి ధర్మాన్ని రక్షించేందుకు పది అవతారాలు ఎత్తిన విషయం మనకు తెలిసిందే. సృష్టిని మహాప్రళయం నుంచి రక్షించేందుకు విష్ణుమూర్తి ఎత్తిన తొలి అవతారమే మత్స్యావతారం. ఇందుకోసం ఆయన ఒక చిన్న చేపపిల్ల రూపంలో మనువు చెంతకి చేరాడు. ఆ చేప పిల్ల అంతంతకూ అమాంతంగా పెరిగిపోవడం చూసిన మనువు అది సాక్షాత్తూ దైవస్వరూపమని తెలుసుకున్నాడు. ఇంతలో ఆ చేప రూపంలో ఉన్న మహావిష్ణువు తాను వచ్చిన కార్యాన్ని చెప్పి, మహాప్రళయం తరువాత తిరిగి సృష్టి కొనసాగేందుకు మనువుకి ఒక బాధ్యతను అప్పగించాడు.
ఆ రోజు నుంచి ఏడో నాటికి జల ప్రళయం సంభవిస్తుందనీ, ఆ ప్రళయాన్ని ఎదుర్కునేందుకు ఒక పెద్ద ఓడను నిర్మించుకోమనీ మనువుని ఆదేశించాడు విష్ణుమూర్తి. ఆ ఓడలోకి మునులనూ, ఔషధాలను, జీవజాతులనూ ఎక్కించుకుని సిద్ధంగా ఉండమని సూచించాడు. విష్ణుమూర్తి మాటప్రకారమే మహా ప్రళయం సంభవించడం, ఆ ప్రళయంలో మత్స్యావతార సాయంతో మనువు రూపొందించిన నావ చెక్కు చెదరకుండా నిలవడం అందరికీ తెలిసిన కథే! జలప్రళయం ముగిసేనాటికి మనువు ఎక్కడైతే అడుగుపెట్టాడో ఆ ప్రదేశమే మనాలి అని స్థానిక ఐతిహ్యం. అడుగుపెట్టడమే కాదు, ఆ ప్రదేశాన్ని తన నివాసస్థానంగా మార్చుకుని అక్కడే తపస్సునాచరించాడట. దాంతో ఈ ప్రదేశానికి ‘మనువు ఆలయం’ అన్న పేరు స్థిరపడింది.
అదే క్రమంగా మనాలిగా మారింది. ఈ నమ్మకాన్ని బలపరుస్తూ అక్కడ మనువుకి ఓ అరుదైన ఆలయం కూడా ఉంది! మహాభారతంలో కూడా మనాలి ప్రస్తావన వస్తుంది. పాండవులు అరణ్యవాసం చేస్తూ ఈ దిశగా వచ్చారనీ. ఇక్కడే భీముడు, హిడిండిని వివాహం చేసుకున్నారనీ చెబుతారు. అందుకు సాక్ష్యంగా మనాలిలో అరుదైన హిడింబి ఆలయం కూడా ఉంది.
