అడవి దోస లేదా నూగు దోస గురించి పల్లెల్లో ఉండే వాళ్లకు తెలిసే ఉంటుంది. ముగుముగు దోసకాయ అని పిలిచే ఈ మొక్కలో ఎన్నో ఆయుర్వేద ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. చేదు రుచి కలిగిన ఈ కాయలు చూడటానికి దోసకాయలు వలే అనిపిస్తాయి. ఈ చిన్న చిన్న కాయలు లోపల విత్తనాలతో రుచిలో దోసకాయలకు దగ్గరగా కమ్మగా ఉంటాయి.
ఈ కాయల కుకుర్బిటేసి కుటుంబానికి చెందినవి. వీటిని ముకియా మడెరాస్టాటానా, కుకుమస్ ముఖ్య మడేరాస్పాటానా, మదరాస్ పీ పంప్కిన్, రఫ్ బ్రయోనీ, అగనాకీ,అగుమాకీ, బిలారీ, ముసముస దోసకాయ, లేదా అడవి దోసకాయ అని ప్రాంతానికి ఒక పేరుతో పిలుస్తారు. ఈ కాయలలో అమైనో ఆమ్లాలు పుష్కలంగా ఉంటాయి.
ఈ కాయలు మలబద్ధకం, గ్యాస్ సమస్య, అజీర్ణం, ఆకలి లేకపోవటం, ఆందోళన,ఉబ్బసం, పొడి దగ్గు, రక్తపోటు, డయాబెటిస్ వంటి సమస్యలను తగ్గించడానికి చాలా బాగా సహాయపడుతుంది. దీనిని తమిళనాడులో ప్రసిద్ధ మూలికలలో ఒకటిగా ఉపయోగిస్తున్నారు. ఇది ఆయుర్వేదంలో పంటి నొప్పి లేదా అపానవాయువు నుండి ఉపశమనం వంటి వివిధ చికిత్సా ప్రయోజనాల కోసం మరియు సుడోరిఫిక్‌గా ఉపయోగించబడుతుంది.
కొంతమంది సాంప్రదాయ వైద్యులు కామెర్లు నివారణకు కూడా ఈ మొక్క యొక్క ఆకు-టీ లేదా కషాయాన్ని ఉపయోగిస్తారు. భారతదేశంలో, చేదు ఆకులు మరియు లేత రెమ్మలను వెర్టిగో మరియు పైత్యరసం కోసం ఉపయోగిస్తారు ఆకుల రసాన్ని గాయాలకు డ్రెస్సింగ్‌గా ఉపయోగిస్తారు, అమీబియాసిస్ మరియు ఆకులను కాలిన గాయాలకు ఉపయోగిస్తారు.
నైజీరియాలో ఈ మొక్క చిన్న రెమ్మలు మరియు ఆకుల కషాయాలను పిల్లలకు ఎపిరియంట్‌గా ఉపయోగిస్తారు. నైజీరియాలో, చెమటను ప్రేరేపించడానికి విత్తనాలను నమలడం లేదా కషాయంలో ఉపయోగిస్తారు. పండ్లను వర్మిఫ్యూజ్‌గా ఉపయోగిస్తారు. బలహీనమైన కఫ మరియు పిత్త పరిస్థితులకు చికిత్స చేయడానికి ఈ హెర్బ్ ఉపయోగపడుతుంది. దీని ఔషధ లక్షణాలకు దోహదపడే ఫినాలిక్స్ ఈ మొక్కలో పుష్కలంగా ఉన్నాయి.
పళ్ళు నొప్పి మరియు ముఖ న్యూరల్జియా నుండి ఉపశమనం పొందడానికి మూలాలను ఉపయోగిస్తారు. చిటికెడు పసుపుతో చిన్న పరిమాణంలో ఈ దోసకాయలను 4/5 వెల్లుల్లితో కలిపి దంచి నీటిలో కలపండి. ఇది చలి కారణంగా వచ్చే గొంతు నొప్పికి సహాయపడుతుంది. నుగు దాసరిని రోజూ తీసుకోవడం వల్ల దగ్గు నుండి ఉపశమనం లభిస్తుంది.
వాంతిని నియంత్రించడానికి ముసుముసుకైలో పొడి ద్రాక్షను కలిపి తినండి. ఉబ్బసం కోసం ముసుముసుకాయ్ రసాన్ని మిరియాలతో కొన్ని గంటలు నానబెట్టండి. దీన్ని ఎండలో ఆరబెట్టి పొడి చేయాలి. ఈ పొడిని రెండు గ్రాముల తేనెతో కలిపి తమలపాకు మీద తీసుకోండి. ఈ మొక్క ఆకు సారం హెపటోప్రొటెక్టివ్, ఇమ్యునోమోడ్యులేటరీ ఎఫెక్ట్స్ మరియు యాంటీ ఆర్థరైటిక్ యాక్టివిటీ లక్షణాలను కలిగి ఉన్నట్లు తాజా పరిశోధనల్లో తేలింది.
